In een verre uithoek van het Oost-Vlaamse Destelbergen begon in 2019 een bijzonder wijnbouwverhaal: Wijndomein Chat-ô-Bavo. Het was de jonge Bavo De Ruyck (31) die samen met zijn zus Eline (33) besloot om een nieuwe invulling te geven aan de landbouwgrond die al een paar generaties in het bezit van de familie was. Wat begon met 3500 wijnstokken op zandgrond met zavelondergrond, groeide in enkele jaren uit tot een wijngaard van ongeveer 8600 stokken. Deze uitbreiding getuigt niet enkel van ambitie, maar ook van de passie waarmee broer en zus zich toeleggen op hun domein.
De aanplant van het domein is bewust divers: naast een klassiek druivenras zoals Zweigelt vinden we ook een aantal zogenaamde interspecifieke variëteiten, die beter bestand zijn tegen schimmels en ziektes. Muscaris, Solaris, Cabernet cortis, Gamaret, Souvignier gris en Kernling (een variant van de kerner-druif) vormen de basis, maar recent kwamen daar ook divico en divona bij – nieuwe rassen die hun potentieel bewijzen in ons gematigd klimaat. Deze keuze voor klimaatresistentere druiven past in de bredere visie van het domein: een weerbare, gezonde wijngaard zonder de nood aan chemische tussenkomst.
Bij Chat-ô-Bavo staat natuurlijke wijnbouw centraal, zonder rigide etiketten of dogma’s. Bavo en Eline streven naar een werkwijze die de natuur maximaal respecteert: geen kunstmest, geen chemische pesticiden en een bodem die vrij kan ademen.
Een opvallend aspect van de werkwijze op Chat-ô-Bavo is de keuze om zo goed als geen gebruik te maken van tractors in de wijngaard. Zowel de aanplant, het snoeien als het oogsten gebeurt volledig met de hand, een aanpak die niet alleen zorgt voor meer precisie, maar ook de bodemstructuur en het microleven ten goede komt. Voor de grondbewerking – zoals ploegen en onkruidbestrijding – doen Bavo en Eline een beroep op paardenkracht. Het gebruik van paarden in de wijnbouw blijft in België voorlopig een zeldzaam verschijnsel, al zijn er enkele andere pioniers, zoals Domaine W en Château d’Annevoie, die deze traditie eveneens omarmen. Interessant detail, de dieren die op Domaine W het werk verrichten, worden ook ingezet op Chat-ô-Bavo. Voorlopig gebeurt dit nog met de hulp van externe menners, maar wijnbouwer Bavo volgt momenteel een opleiding om de teugels zelf in handen te nemen. Hij traint hiervoor met een kruising van een Ardenner en een Quarter, iets minder groot dan de Ardenner, maar toch robuust en vinnig.
Ook in de kelder wordt de natuurlijke wijnbouwfilosofie doorgetrokken en het gebruik van sulfiet wordt tot een strikt minimum beperkt. Zo willen ze wijnen maken die niet alleen het terroir, maar ook het karakter van elke jaargang zuiver tot uiting brengen. De vinificatie van de wijnen van Chat-ô-Bavo gebeurt voorlopig nog niet op het domein zelf, maar in de “Cuverie de Samson” in Thon-Samson in de provincie Namen. Die cuverie is een initiatief van Michel d’Harveng, die samen met Benoît Exsteens – een voormalig medewerker van de bekende Belgische wijnbouwer en -promotor Philippe Grafé van Domaine du Chenoy – het plan opvatte om een wijnbouwcoöperatieve op te richten voor de wijnbouwers in de regio Andenne. Hoewel de coöperatieve als structuur (nog) niet van de grond is gekomen, stelt de Cuverie haar infrastructuur en expertise al ter beschikking van verschillende wijnbouwers, waaronder Chat-ô-Bavo. Dankzij deze samenwerking kunnen Bavo en Eline rekenen op professionele apparatuur en technische ondersteuning bij de vinificatie van hun wijnen. Intussen wordt er op het domein in Destelbergen gebouwd aan een eigen vinificatieruimte. Zodra die operationeel is, zullen zowel de vinificatie als de botteling volledig op het domein zelf plaatsvinden.
Momenteel zijn er twee wijnen voorradig op Chat-ô-Bavo. Een stille witte wijn op basis van een blend van muscaris en solaris en een rosé wijn op basis van souvignier gris en cabernet cortis. Op termijn zal ook een rode wijn beschikbaar zijn.
In de toekomst zullen Eline en Bavo zich ook meer beginnen toeleggen op het oenotoerisme. Nu al kan je elke vrijdag terecht op het wijnterras van het domein van 15u00 tot 21u00 en er zijn ook diverse evenementsformules beschikbaar.
Meer info over het domein, vind je op de website van Chat-ô-Bavo.