Belgische wijn bevestigt op de PIWI Wine Award International

In het recente nummer van Perswijn (07/2023) schrijft Stefaan Soenen dat op dit ogenblik een derde van alle Belgische wijngaarden beplant zijn met interspecifieke druiven, ook wel PIWI’s of hybride druiven genoemd. De consument, aangespoord door de zoektocht naar “duurzaamheid” en “lokale identiteit” is mee, schrijft Soenen.

In het verleden werden door sommigen echter nogal eens kritische kanttekeningen gemaakt bij het kwaliteitsniveau van die interspecifieke druiven. Meer bepaald de “foxy” aroma’s waarmee interspecifieke druiven nogal eens geassocieerd worden, waren vaak  kop van jut. Zonder me uit te spreken over intrinsieke kwaliteitskenmerken van die – of andere – druiven, blijkt uit de resultaten van de PIWI Wine Award International, die vorig weekend bekend werden gemaakt, dat België zijn mannetje staat op het vlak van de interspecifieke soorten.

In deze editie van de PIWI Wine Award International kaapte België maar liefst 24  van de 147 medailles weg. De hoofdvogel werd geschoten door Domein Petrushoeve, dat maar liefst 5 gouden en 6 zilveren medailles naar huis mocht mee nemen. Op respectabele afstand volgen Wijndomein Eersselshof dat 5 medailles won (1 gouden en 4 zilveren  medailles), Mérula Wines met 4 gouden medailles, Wijndomein Waes met 2 gouden medailles (dat ex aequo met Domein Petrushoeve ook tekende voor de hoogste Belgische score van 95/100, respectievelijk voor Waes Rood 2022 en Cabernet Cortis 2022 en Pinotin 2022). Villers-la-Vigne won een gouden medaille (zie ook het wijnbouwersprofiel over Villers-la-Vigne op Wijn en Gaard) en Wijndomein De Zwaluw won een zilveren medaille. Het is opvallend dat maar liefst 24 op een totaal van 28 ingezonden Belgische wijnen bekroond werden, 6 van de 7 domeinen die wijnen inzonden behaalden één of meerdere medailles.

Niet alleen was de editie 2023 hiermee de meest succesvolle editie wat het aantal behaalde Belgische medailles betreft (2022: 14; 2021: 19; 2020: 13, 2019: 15, 2018: 12), maar ook in de medailleverdeling klimt België duidelijk een trapje hoger. Op het hoogste schavot “Grand Gold” zijn er dit jaar geen Belgische vertegenwoordigers te vinden (Domein Petrushoeve is het enige Belgische domein dat ooit die medaille kreeg in 2020 met zijn Muscaris 2019), maar er werden wel een recordaantal gouden medailles uitgereikt aan Belgische domeinen. Dit jaar bleef de teller staan op 13, aanzienlijk meer dan het vorige record van 8 gouden medailles in 2020.

Een van de juryleden bezorgde ons op verzoek bijkomende toelichting over de Belgische inzendingen: “Benelux…de onbekende terroirwijnen … België bewijst dat het mogelijk is om zeer goede wijnen te produceren met PIWI-druiven op een internationaal niveau. In de najaarseditie van de PIWI Wine Award International 2023 toonden de Belgische wijnen een gebalanceerde en nadrukkelijk zintuiglijke expressie.
De klimaatverandering zal waarschijnlijk een positieve invloed hebben op de rijpheid en de kwaliteit. Bovendien zijn de Belgische bodems nog vrijwel maagdelijk. Deze feiten zullen de Belgische wijnbouw in de toekomst blijven beïnvloeden.
De uitdagingen voor de volgende wijnjaren zijn onderwerpen zoals: sulfietmanagement, coördinatie van de vakkennis en het optimaal benutte van het potentieel van de druif, de expressie van het terroir in de wijn. We kijken uit naar de volgende Piwi-wijnen die de Belgische wijnproducenten ons zullen presenteren.”

Het Belgisch succes staat niet alleen. Bij deze editie van de PIWI Wine Award International kregen maar liefst 61%(!) van alle ingezonden wijn een gouden of een “grand gold” medaille. Martin Darting, juryvoorzitter, becommentarieert dat opmerkelijk resultaat als volgt: “We beperken of verhogen het aantal behaalde topscores niet kunstmatig. De behaalde scores zijn het resultaat van een objectieve beoordeling. Het is niet omdat een groot deel van de inzendingen van een uitmuntende kwaliteit zijn, dat we de waarde van de individuele deelnemers moeten devalueren”. Om hieruit meteen maar te concluderen dat wijn van interspecifieke druiven van een hoger kwaliteitsniveau is dan een paar jaar geleden, is wat kort door de bocht, maar een indicatie voor kwaliteitsverbetering is het wellicht wel.

PIWI Piwatte?

Hoewel er enige terminologische onduidelijkheid heerst wat betreft de termen PIWI, hybride en interspecifieke druiven, verwijzen al deze termen naar een kruising tussen verschillende soorten druiven, meestal naar een kruising tussen de Vitis vinifera, de soort waartoe alle traditionele Europese druivenrassen behoren die we kennen (chardonnay, riesling, pinot noir, …), en een andere soort, bijvoorbeeld de Noord-Amerikaanse Vitis labrusca of de Vitis amurensis die we vaker in Aziatische landen aantreffen.

De voornaamste reden om voor interspecifieke rassen te kiezen is hun resistentie tegen allerlei schimmels en ziektes die welig tieren in de wijngaarden en die zeker in landen waar het vrij veel regent, een probleem kunnen vormen. Als een wijnbouwer gebruik maakt van druivenrassen met een grotere resistentie tegen die ziektes en schimmels heeft hij niet alleen een grotere garantie dat zijn oogst zal slagen,  maar bovendien bespaart hij ook in de kosten. Hij maakt geen (of alleszins minder) gebruik van allerlei (dure) pesticiden en  hij hoeft ook geen arbeidskrachten te voorzien om die pesticiden te verspreiden over de wijngaard. Het verminderd gebruik van pesticiden is ook een belangrijke troef als het gaat over de ecologische voetafdruk van de wijnbouw, die immers nog steeds een van de meest vervuilende gewasteelten is. Het veelvuldig behandelen van de wijngaard met pesticiden heeft niet alleen een grote (negatieve) impact op het bodemleven van een wijngaard, maar door het veelvuldig berijden van de bodem met zware machines die de pesticiden in de wijngaard verdelen, raakt de bodem ook samengedrukt door het gewicht van de machines. Ook dat heeft een negatieve impact op de bodemkwaliteit.

Critici van interspecifieke rassen schermen met verschillende argumenten. Eén argument is dat de zo geroemde resistentie niet absoluut is. Zeker in erg vochtige jaren, zoals België er een gekend heeft in 2021, blijkt dat ook resistente rassen geïnfecteerd werden door allerlei schimmels.

Een ander moeilijker objectiveerbaar argument dat tegenstanders van interspecifieke soorten gebruiken is dat van de smaak. Wijn gemaakt van interspecifieke rassen zou een onaangenaam aroma van mottenbollen, of iets neutrale geformuleerd “foxy”, hebben. Onderzoek zou uitwijzen dat antranilzuur verantwoordelijk zou zijn, zowel voor de resistentie als voor het aroma. Wanneer bij kruisingen geprobeerd werd om het foxy aroma te beperken, zou dat ook geleid hebben tot een verminderde resistentie.

Meer informatie over PIWI’s vind je op de website van PIWI International.

Wine System en de PAR-methode

Wine System, het bedrijf achter de PIWI Wine Award International, maar ook achter de Organic Wine Award en een algemene wedstrijd met de originele naam, Wine Award, registreerde de PAR-proefmethode. Die proefmethode wordt toegepast bij hun verschillende wedstrijden en is een analytische proefmethode die op basis van 24 zintuiglijke parameters een wijn beoordeelt. Alle parameters worden uitgezet op een schaal van 1 tot 10. Wine System zelf zegt dat hun proefmethode minder moet gezien worden als een rechttoe rechtaan kwaliteitsanalyse, maar meer als een documentatie van de sensoriële aspecten van een wijn.

Van elk van de bekroonde wijnen, wordt in het kader van de transparantie de PAR-beoordelingsfiche  online gezet. Een overzicht van alle bekroonde Belgische wijnen mét hun “PAR-sheet” vind je op de website van Wine System.